Định hướng giảng dạy Toán
Khi nói tới định hướng nghề nghiệp là giảng dạy, nhiều sinh viên Toán-Tin không hình dung rõ là có bao nhiêu loại giảng dạy liên quan tới Toán và Tin học. Vì hình dung các hướng đầu ra không rõ, các sinh viên không biết được mình cần chuẩn bị các kiến thức gì để có thể trở thành một người giảng dạy về Toán.
Khoa Toán từ lâu vẫn là nơi xuất phát của nhiều giáo viên, giảng viên giảng dạy Toán hàng đầu của Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam. Có thể kể ra những tên tuổi lừng lẫy trong hàng ngũ những người dạy Toán luyện thi đại học như Thầy Cù An Hưng, Thầy Nguyễn Thanh Vũ, Thầy Trần Thanh, Thầy Lê Bá Khánh Trình, Thầy Trần Nam Dũng, Thầy Bùi Tiến Dũng, … Về lĩnh vực giảng dạy Toán đại học thì rất nhiều Trưởng Khoa Cơ bản của các Đại học lớn được đào tạo tại Khoa Toán-Tin. Khoa Toán-Tin cũng đóng góp nhiều nhân lực cho Hội Toán học Tp. HCM, nhiều nhiệm kỳ của Hội Toán học Tp. HCM do các Giáo sư của Khoa Toán-Tin đảm nhân. Hiện nay GS. Dương Minh Đức đang là Chủ tịch hội Toán học Tp. HCM. Vì thề, mặc dù hiện tại Khoa Toán chưa có chuyên ngành đào tạo sư phạm, nhưng số lượng những người có kinh nghiệm giảng dạy thực tiễn về Toán là thuộc loại hàng đầu ở phía Nam.
Tuy nhiên bề dày kinh nghiệm giảng dạy về Toán của Khoa như vậy vẫn chưa được các sinh viên Toán Tin tận dụng. Đó là do việc định hướng nghề nghiệp chưa rõ ràng. Hiện tại có thể nhìn thấy các hướng đầu ra giảng dạy như sau:
-Giảng dạy Toán phổ thông cơ sở.
-Giảng dạy Toán phổ thông trung học.
-Giảng dạy Toán Đại học và Cao đẳng.
1. Giảng dạy Toán ở các trường phổ thông
1.1 Giảng dạy tại trường phổ thông bằng tiếng Việt
Nếu muốn đi dạy Toán ở các trường phổ thông bằng tiếng Việt sinh viên phải chuẩn bị gì? Về hình thức, để có thể nộp hồ sơ vào các trường phổ thông, sinh viên Toán Tin cần có
-Chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm do Đại học Sư phạm cấp.
-Bằng B anh văn.
-Bằng tốt nghiệp Đại học.
Về nội lực bạn cần có
A. Năng lực giải toán phổ thông
-Khả năng giải toàn bộ các bài toán của chương trình Toán trong bộ sách giáo khoa Toán của chương trình phổ thông.
-Khả năng giải trọn vẹn các đề thi đại học (10 điểm/10)
-Khả năng giải các bài Toán trong các đề cương của các trường, giải những bộ tài liệu tham khảo có uy tín, ví dụ Bộ tài liệu Tham khảo của trường Lê Hồng Phong do Thầy Võ Anh Dũng chủ biên, để thực tập giải bài. Có những trung tâm dạy thêm (ví dụ như Trung Tâm tài trợ học bổng cho Khoa Toán Tin là TT Thăng Long) có bộ sách riêng của họ. Nếu muốn xin giảng dạy tại trung tâm như vậy thì sinh viên cần phải giải hết bộ sách của họ.
- Khả năng giải các bài toán trong các tài liệu của các thầy cô dạy thêm.
-Nếu muốn đào tạo học sinh giỏi sinh viên cần phải giải được các loại Toán chuyên dành cho học sinh giỏi và các đề thi học sinh giỏi trong nước và quốc tế.
Trong thực tế, những sinh viên Toán Tin khi vào trường Đại học với số điểm thi Toán không phải tối đa. Do đó, nếu không có kế hoạch rèn luyện năng lực giải bài tập Toán phổ thông thì khả năng đi dạy tốt là khó thực hiện được.
B. Kinh nghiệm giảng dạy và quản lý lớp học trong thực tế
Muốn có kinh nghiệm đứng lớp sinh viên cần
-thực tập nhiều trong các môi trường giảng dạy thực tế
-đi tham dự các buổi giảng dạy (với sự cho phép của giáo viên đứng lớp).
Nhiều cựu sinh viên và giảng viên có tham gia giảng dạy tại trung tâm hay tại địa điểm riêng của mình và có thể nhận sinh viên đến tham dự các buổi giảng. Việc tham dự các buổi giảng như vậy càng nhiều càng giúp sinh viên phát triển các cảm giác tốt trong việc đứng lớp và học hỏi nhiều kinh nghiệm từ các bài giảng của các thầy cô nhiều năm kinh nghiệm.
-Tham vấn các giáo viên có kinh nghiệm về các vấn đề trong lớp học, về cách soạn bài, giảng bài.
-Tham gia việc giảng dạy bằng cách nhận làm gia sư hay thực tập ở những trung tâm.
Tất cả việc thực tập này cần được thực hiện trong một thời gian dài và có định hướng chứ không phải là việc thực tập trong thời hạn ngắn để có được một cái bằng cấp nào. Khoa Toán có thể giới thiệu một số địa điểm để sinh viên đến thực tập với yêu cầu chung là sinh viên phải có một ý định nghiêm túc và phải thích nghi được với những môi trường làm việc căng thẳng.
1.2. Giảng dạy Toán phổ thông theo chương trình quốc tế
Ưu điểm của việc giảng dạy tại các trường theo chương trình nước ngoài là lương cao. Việc chuẩn bị để có thể tham gia giảng dạy tại các trường phổ thông loại này có những điểm khác biệt so với việc giảng dạy cho các trường phổ thông thông thường.
Về hình thức,
-các chứng chỉ về tiếng Anh như Toefl, Toeic rất cần thiết, nếu chưa có các chứng chỉ này thì sinh viên cũng phải chắc chắn về khả năng tiếng Anh của mình để tham dự phỏng vấn tuyển dụng.
-về chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm thì có trường đòi hỏi nhưng cũng có trường chưa đòi hỏi chứng chỉ này.
Về nội lực, sinh viên cần có
A. Năng lực giải toán phổ thông
-Có khả năng đọc hiểu và giải các bài tập toán trong sách giáo khoa trung học nước ngoài. Nếu không các tài liệu thì sinh viên phải tự sưu tầm để tham khảo.
- Có một số trường dạy song song chương trình Việt Nam và chương trình nước ngoài. Trong trường hợp này sinh viên phải chuẩn bị cả chương trình trong nước như phần trên đã hướng dẫn.
-Làm các loại bài tập của các kỳ thi quốc tế như SAT, GRE, GMATH,…
-Làm bài tập trong chương trình nước ngoài khá phổ biến ở Việt Nam là chương trình Toán của Singapore (hoc để thi vào các trường NUS, NTU của Singapore)
B. Kinh nghiệm giảng dạy và quản lý lớp học trong thực tế
Việc chuẩn bị về kinh nghiệm giảng dạy và quản lý lớp học là cần thiết. Nếu có kinh nghiệm về việc quản lý lớp học theo cách nước ngoài càng tốt. Có nhiều trường sẽ tổ chức đào tạo cho những giáo viên được nhận vào làm việc để có thể giảng dạy theo cách nước ngoài. Việc đọc them các tài liệu tham khảo để hiểu được cách giảng dạy này cũng rất cần thiết. Các giảng viên ở KHoa Toán có thể giúp đỡ sinh viên nhiều trong việc đọc các tài liệu tham khảo.
2. Giảng dạy Toán Đại học-Cao đẳng
Về mặt hình thức, để có thể được nhận vào giảng dạy tại các trường Cao Đẳng bạn chỉ cần tốt nghiệp Toán-Tin vào loại khá hay giỏi (từ 7,0 trở lên) và có chứng chỉ anh văn theo yêu cầu của trường tuyển dụng. Có trường đại học nhân sinh viên tốt nghiệp vào làm trợ giảng và bổ sung bằng Cao học sau. Có trường thì yêu cầu phải có bằng Cao học mới nhận vào giảng dạy. Các trường này không đòi hỏi chứng chỉ sư phạm như đi dạy phổ thông. Tuy nhiên nếu bạn có các Chứng chỉ giáo dục đại học do Trung Tâm Nghiên cứu và Cải tiến Phương pháp giảng dạy (CEE) của trường Đại học KHTN Tp. HCM thì đó cũng là một điểm thuận lợi. Để tham dự giảng dạy tại các trường Quốc Tế, thường các trường yêu cầu bằng Toefl 500.
Về mặt nội lực, sinh viên cần có
A. Năng lực giải Toán cao cấp
Sinh viên phải
-có khả năng giải được các bài tập Toán cao cấp về vi tích phân một biến, vi tích phân nhiều biến, đại số tuyến tính, xác suất thống kê.
-có khả năng giải các đề thi hết môn của các môn toán cao cấp (mức độ 10/10).
B. Kinh nghiệm giảng dạy và quản lý lớp học trong thực tế
Việc này cũng tương tự như trong trường hợp chuẩn bị vào các trường phổ thông.
